Laag zelfbeeld

Een laag zelfbeeld hebben (met daarbij behorende gevoelens van onzekerheid, schuld en minderwaardigheid) betekent, dat je jezelf niet zo hoog inschat. Soms lijk je daar nog een aannemelijke reden voor te hebben ook b.v. op grond van fouten die je ooit maakte, of dat je jezelf stom vindt omdat je geen goede opleiding gevolgd hebt (al of niet door eigen schuld). 't Kan zijn dat je erg ontevreden bent over je uiterlijk. Meestal weet je zelf veel aan te dragen vanuit een diep negatief gevoel over jezelf.

Hoe dat komt? Misschien kreeg je weinig waardering en ben je zelf gaan geloven dat dat terecht was. Zo 'n "geloof" kan maken dat je van daaruit alles inkleurt. Je gaat het niet alleen zo zien, sterker nog: je gaat er naar handelen. Je zorgt (onbewust) dat weinig waardering krijgen voor jou een terechte bejegening is. Misschien ben je te perfectionistisch, leg je de lat steeds te hoog voor jezelf, waardoor je ook steeds opnieuw jezelf tegenvalt.

Als je een ‘beter zelfbeeld’ wilt hebben ben je daarmee bepaald niet de enige. Veel mensen willen dat wel graag, maar realiseren zich meestal niet dat deze term kan samenhangen met een aantal specifieke problemen zoals afwijzing, falen, mishandeling of verschillende soorten angst. Dat je daarmee te maken hebt kan nog steeds het geval zijn, maar het kan ook in het verleden hebben gespeeld. Als je als kind blootgesteld bent geweest aan ernstige afwijzing, voel je je waarschijnlijk inadequaat op veel gebieden van je leven. Dat draagt bij aan een laag gevoel van eigenwaarde en doordat je (potentieel steeds aanwezig) afwijzing verwacht kan je energiehuishouding ontregeld raken, wat negatieve emoties veroorzaakt of versterkt.

Op dezelfde manier kan je je steeds opnieuw ‘niet goed genoeg’ voelen wanneer zich nieuwe mogelijkheden voordoen en kan je ertoe neigen te blijven steken in je leven, je saboteert je eigen succes. Als zo ’n gevoel dan ook nog ‘s samenklontert met andere negatieve emoties, zullen de problemen met je zelfbeeld zich verspreiden en voel je je nog heviger geblokkeerd in nog meer gebieden van je leven. Maar het hoeft niet altijd zo heftig te zijn; ook in ‘normale’ gezinssituaties kan er een stempel op je gedrukt worden, wat later belemmerend blijkt te zijn.

Want sowieso hebben opvoeding en milieu een grote invloed op je karaktervorming, nog afgezien van je genetische bagage. Hoe ben je in aanleg (strijdlustig, afwachtend, dominant, extravert, in jezelf gekeerd)? Het speelt allemaal mee. Als je opvoeding zo was dat je je van jongsaf aan gesterkt weet door het besef dat je er mag zijn en dat jouw opvattingen evenveel bestaansrecht hebben als die van elk ander kan veel kritiek te verduren hebben je weerbaar maken. Je wordt steeds sterker naarmate je meer succesvol kunt reageren vanuit een soort eigen innerlijke kracht. Dan kan je kritiek ervaren als krachtmetingen, want met het je te weer stellen ontdek je vaak dat je opponent helemaal niet zo sterk staat als je aanvankelijk dacht. Maar dat is een ideale toestand als uitgangspunt.

Met een minder sterke basis leidt veel kritiek krijgen er al gauw toe, dat het je opzadelt met het idee dat je niet goed bent. Het kan ook zijn dat iemand een kritische opmerking tegen je maakte, terwijl je juist op dat moment in een sterk ontvankelijke emotionele toestand was. Het kan dan inslaan als een bom, je zo diep raken. Zo 'n kritische opmerking kan in een dergelijk geval zoveel impact hebben dat het de basis wordt van een innerlijke overtuiging dat je niets waard bent, dat er niets van je terecht komt.

Met NLP technieken zijn zulke zelfsaboterende overtuigingen te ontkrachten en ego- versterking kan maken dat je je ego dusdanig opvijzelt, dat je je stukken beter voelt. Op energetisch niveau kan dat met EFT, en als er sprake was van echt traumatische ervaringen soms nog voorafgegaan door EMDR. Ik begon met te veronderstellen dat je soms zelf meer dan genoeg redenen weet op te noemen om je zelf niet zo hoog aan te slaan. Toch doen feitelijkheden in omgevingsfactoren er niet zoveel toe. Belangrijker is het vinden van de reden waarom het juist deze reactie bij jou oproept. Van belang is te achterhalen op grond van welke overtuiging en waarden je jezelf zo negatief beoordeelt.